ในช่วงเวลาปกติ นักเดินทางมักให้ความสำคัญกับชื่อชั้นของสายการบิน ราคาตั๋วโดยสาร ข้อเสนอพิเศษในการเพิ่มน้ำหนักกระเป๋า ตลอดจนเที่ยวบินที่ตรงเวลา มากกว่าสนใจตัวเครื่องบินโดยสาร จนกระทั่งเกิดโศกนาฏกรรมทางอากาศ 2 ครั้งในเวลาไล่เลี่ยกันของสายการบินเอธิโอเปียนแอร์ไลน์ส และสายการบินไลอ้อนแอร์

เวลานี้ คนจำนวนหนึ่งหันมาสนใจตัวเครื่องบินโดยสาร โดยเฉพาะเครื่องบินโบอิง 737 MAX 8 ที่ตกในทะเลชวาเมื่อเดือนตุลาคม 2561 และล่าสุดที่เอธิโอเปีย เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2562  เครื่องบินโดยสารทั้ง 2 ลำมีลักษณะการตกคล้าย ๆ กัน คือตกหลังจากนักบินพาเครื่องบินเดินทางออกจากสนามบินได้ไม่เกิน 15 นาที และเป็นช่วงที่นักบินเพิ่งได้รับสัญญาณตอบรับจากหอบังคับการบิน ให้นำเครื่องบินกลับมาลงที่สนามบิน

สาเหตุการตกของโบอิง 737 MAX 8 ยังเป็นปริศนา

ก่อนที่ทางสายการบินและโบอิงจะได้คำตอบเพื่อสร้างความกระจ่าง เรามาทำความรู้จักกับโบอิง 737 MAX กันก่อน ในอนาคตเครื่องบินรุ่นนี้จะเข้ามามีบทบาทกับการเดินทางของเราแน่นอน เพราะเป็นเครื่องบินรุ่นยอดนิยมของบรรดาสายการบินราคาประหยัดในภูมิภาคเอเชีย

นักบินของโบอิงทำการบินเพื่อแสดงให้เห็นถึงความสวยงามและศักยภาพของโบอิง 737 Max (VDO/Boeing)

เครื่องบินโบอิง 737 MAX 8 เป็นส่วนหนึ่งของเครื่องบินโบอิง 737 MAX ซีรี่ส์ ซึ่งเป็นรุ่นที่ 4 ที่พัฒนาจากลำตัวของโบอิง 737 มีรุ่นย่อยทั้งหมด 4 รุ่น คือ 737 MAX 7 8 9 และ 10  ทุกรุ่นเป็นเครื่องบินไอพ่นขนาดเล็ก เหมาะกับการบริการในเส้นทางการบินระยะสั้นถึงระยะกลาง เช่น กรุงเทพ-เชียงใหม่ กรุงเทพ-ฮานอย กรุงเทพ-มัลดีฟส์ หรือเส้นทางการบินที่อยู่ในรัศมี 5,954 ถึง 7,084 กิโลเมตร ถือเป็นคู่แข่งโดยตรงของเครื่องบินแอร์บัสตระกูล A320

โบอิงพัฒนา 737 MAX ด้วยการนำเครื่องยนต์ตัวใหม่ LEAP-1B มาใช้ เพื่อ “แก้ลำ” หรือตอบโต้แอร์บัสที่นำเครื่องบิน A320neo ออกขาย เป้าหมายโบอิงคือสร้าง 737 MAX ให้เป็นเครื่องบินไอพ่นขนาดเล็กที่ประหยัดน้ำมัน ใช้เทคโนโลยีทันสมัยและดีที่สุด ตอบสนองการเติบโตอย่างรวดเร็วของสายการบินต้นทุนต่ำ (budget airline) ที่ต้องการเครื่องบินไอพ่นขนาด 200 ที่นั่ง เครื่องยนต์ประหยัดน้ำมัน เพื่อนำไปเป็น “ฝูงผึ้งงาน” บินขึ้นลงระหว่างเมืองต่าง ๆ ในภูมิภาคเดียวกัน เช่น กรุงเทพ สิงคโปร์ หลวงพระบาง ฮานอย

นอกจากนี้ เครื่องยนต์ LEAP-1B มีเสียงเครื่องยนต์เบากว่าเครื่องยนต์ตัวอื่น 40 เปอร์เซนต์ วิธีสังเกตว่าเครื่องบินลำไหนเป็นเครื่องบินโบอิง 737 MAX หรือเปล่า ให้ดูที่เครื่องยนต์ LEAP-1B ที่ติดอยู่ใต้ปีก ความโดดเด่นคือที่ส่วนท้ายของเครื่องยนต์มีรูปร่างหยัก ๆ เหมือนฟันปลา โบอิงฝากความหวังเต็มเปี่ยมไว้กับ LEAP-1B โดยเชื่อว่าเครื่องยนต์รุ่นนี้ที่พัฒนาขึ้นมาให้โบอิงโดยเฉพาะ จะอยู่คู่กับเครื่องบินลำตัวแคบแบบ 737 ไปอีก 20 ถึง 40 ปี

เครื่องบินโบอิง 737 MAX โดดเด่นด้วยปลายปีกแยกเป็นรูปตัวอักษร “Y” ช่วยเพิ่มสมรรถนะการทำงานของปีกเครื่องบิน (ภาพ/boeing.com)

นอกจากเครื่องยนต์ใหม่ เครื่องบินโดยสารโบอิง 737 MAX มีปลายปีก หรือ winglet ที่ออกแบบพิเศษเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ปลายปีกแยกออกเหมือนอักษร “Y” นอนขนานกับพื้น เพื่อเพิ่มศักยภาพให้การทำงานของปีกเครื่องบินโบอิง 737 MAX

จุดเด่นของเครื่องบินโบอิง 737 MAX 8 คือการประหยัดน้ำมัน ลูกค้าส่วนใหญ่ของเครื่องบินรุ่นนี้เป็นสายการบินต้นทุนต่ำ หรือ budget airline ที่อยู่ในภูมิภาคเอเชีย ตั้งแต่เหนือจรดใต้ ตั้งแต่จีนลงมาเวียดนาม อินโดนีเซีย สิงคโปร์และอินเดีย ในอนาคต 737 MAX จะกลายเป็นผึ้งงานของสายการบินราคาประหยัด ด้วยราคาเริ่มต้นที่ 121 ล้านดอลล่าร์สหรัฐอเมริกา ปัจจุบันโบอิงมียอดจอง 737 MAX มากกว่า 5000 ลำ

สายการบินเวียดเจ็ทแอร์ ( Vietjet Air) คือลูกค้ารายใหญ่ของโบอิง โดยลงทุนสั่งซื้อเครื่องบินโบอิง 737 MAX ถึง 200 ลำ แบ่งเป็น 737 MAX 8 จำนวน 120 ลำ และ 737 MAX 10 จำนวน 80 ลำ

เครื่องยนต์ LEAP-1B ติดอยู่ใต้ปีก 737 MAX มีความโดดเด่นที่ส่วนท้ายของเครื่องยนต์ ออกแบบให้มีรอยหยักเหมือนฟันปลา (ภาพ/b737.org.uk)

ถามว่าในประเทศไทยมีสายการบินไหนบ้าง ที่ให้บริการผู้โดยสารด้วยเครื่องบินโบอิง 737 MAX

สายการบินนกแอร์สั่งจองเครื่องบินโบอิง 737 MAX 8 จำนวน 8 ลำ

การบินไทยไม่มีเครื่องบินโบอิงตระกูล 737 เนื่องจากสายการบินใช้เครื่องบินขนาดใหญ่กว่า มีสมรรถนะสูงกว่า เพื่อความสะดวกสบายของผู้โดยสารที่เดินทางระยะไกล

สายการบินบางกอกแอร์เวย์สมีเครื่องบินไอพ่นจำนวน 25 ลำ ทุกลำผลิตโดยแอร์บัส ซึ่งแยกเป็นรุ่น A319 จำนวน 16 ลำ และ A320s จำนวน 9 ลำ

ส่วนสายการบินไทยแอร์เอเชีย และสายการบินไทยสมายล์ใช้เครื่องบินแอร์บัสทุกลำเช่นกัน

ปัจจุบันมีเพียงสายการบินไทยไลอ้อนแอร์ ที่มีเครื่องบินโบอิง 737 MAX 9 ให้บริการจำนวน 3 ลำ โดยไทยไลอ้อนแอร์เป็นสายการบินแรกที่ให้บริการด้วยเครื่องบินโบอิง 737 MAX 9 ซึ่งมีลำตัวยาวกว่า 737 MAX 8 เครื่องบินโบอิง 737 MAX 9 ของไทยไลอ้อนแอร์รองรับผู้โดยสารได้ 220 ที่นั่ง

โศกนาฏกรรมที่เกิดขึ้นเริ่มสร้างความกังวลให้ผู้โดยสาร หรือแม้กระทั่งนักบินเอง หลายประเทศเริ่มระงับการบินของเครื่องบินโบอิง 737 MAX ซีรี่ส์ เริ่มตั้งแต่จีน อินโดนีเซีย สิงค์โปร์ ล่าสุดกลุ่มประเทศในสหภาพยุโรปเริ่มระงับการบริการด้วยเครื่องบินโบอิง 737 MAX ซีรี่ส์

ประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ผู้นำสหรัฐฯ ได้โพสต์ข้อความลงบนทวิตเตอร์ส่วนตัว แสดงความเห็นว่าเครื่องบินรุ่นใหม่ ๆ มีเทคโนโลยีและระบบคอมพิวเตอร์ซับซ้อนมากเกินไป จนเกินความสามารถของนักบินในการควบคุมเครื่องบิน นักบินอาจจะไม่มีความจำเป็นอีกต่อไป แต่ใช้นักคอมพิวเตอร์จากสถาบันเอ็มไอทีเป็นคนขับเครื่องบินแทน

“เดี๋ยวนี้เครื่องบินโดยสารกำลังจะกลายเป็นสิ่งที่ซับซ้อนเกินไปสำหรับการบิน นักบินไม่มีความจำเป็นอีกต่อไป แต่ใช้นักคอมพิวเตอร์จากเอ็มไอทีแทน ผมเห็นเรื่องแบบนี้เกิดขึ้นตลอดเวลากับผลิตภัณฑ์จำนวนมากที่พยายามจะก้าวล้ำไปอีกขั้นทั้ง ๆ ที่ไม่มีความจำเป็นใด ๆ  ในขณะที่ของเก่าและของที่เรียบง่ายกว่ายังดีเสียกว่า การตัดสินใจเพียงเสี้ยววินาที … “

– โดนัลด์ ทรัมป์

โบอิงเป็นผู้ผลิตเครื่องบินประจำตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา หรือ Air Force One มาตลอด ตั้งแต่สมัยอดีตประธานาธิบดี ธีโอดอร์ รูสเวลท์ จนถึงผู้นำคนปัจจุบัน เครื่องบินประจำตำแหน่งของประธานาธิบดี
โดนัลด์ ทรัมป์ เป็นโบอิง 747-800 แบบลำตัวกว้าง มี 4 เครื่องยนต์

ปัจจุบัน โบอิงได้ส่งมอบโบอิง 737 MAX 8 ให้ลูกค้าไปจำนวน 350 ลำ